4 Ekim 2008 Cumartesi

Lastik nedir?

LASTİĞİN YAPISI


Kauçuk, karbon karası, kord bezleri, çelik teller ve kimyasal maddeleri kapsar.
LASTİĞİN GÖREVİ İçinde bulunan basınçlı hava vasıtasıyla aracın zemin ile temasını ve tutunmasını sağlayarak, yükün güvenli olarak taşınmasını sağlar.Bir araç lastiği dört ana kısımdan oluşur.a) Sırt b) Omuz c) Yanak d) Topuk bölgesi
LASTİĞE AİT ÖNEMLİ TANIMLAMALAR
Lastik genel olarak ölçü jantında standart şişirme basıncında max. kesit genişliği, takılacağı jantın nominal çapı , hız indeksi, yük kapasite indeksi ve kesit oranı gibi parametrelerle tanımlanır.ÖRNEK :Lastik ebatı 185/70 R 13 84 S * Kesit genişliği 185 mm* Serisi - kesit yüksekliğinin kesit genişliğine oranı (%70) * Radyal gövde yapısı (R)* Jant çapı sembolü (inch) (13) * Yük endeksi (84)* Hız sembolü (S) Sembollerin karşılığı arka sayfada.* Seri numarası; her üreticinin üretim verilerini içeren kodlaması* Aşınma göstergesi (TWI) * İç lastiksiz (tubeless) veya iç lastikli (tube-type) kullanım* Kuzey Amerika Ulaştırma Bakanlığı uygunluk sembolü (DOT)* Avrupa Topluluğu Uygunluk sembolu ve tescil numarası (E)* Dönüş yönü oku, iç taraf (inwards)/dış taraf (outwards)
LASTİKLERİN JANTA TAKILMASI / SÖKÜLMESİ
* Montajda yapılacak hataların hayati tehlikelere neden olabileceği unutulmamalı ve lastiklerin janta takılıp sökülmesi mutlaka yetkili servislerde uygun makinelerle, uzman personel tarafından yapılmalıdır.* Lastiğin takılacağı jantta ezik, vuruk, çatlak olmamalı, jant üzerinde yağ, pas, kirletici maddeler bulunmamalıdır. Jant ebadı aracın ve araç katologlarının öngördüğü ebatta olmalıdır.* Lastik üzerinde ıslaklık bulunmamalı, yabancı maddeler varsa mutlaka dışarı çıkartılmalıdır.* Lastik montajında, lastik topuklarına ve jant damağına özel geliştirilmiş kaydırıcı veya sulandırılmış sabun solüsyonu sürülmelidir. Kesinlikle petrol esaslı yağlar, silikon, deterjan diğer kaydırıcı sürmekten kaçınılmalıdır. Montaj sonunda lastiğin jantı merkezlediği doğrulanmalıdır.* Lastik şişirme havasının rutubet içermeyen kuru hava olması gerekmektedir.* Şişirilmiş lastiğin subabından kaçak olmadığı doğrulanmalıdır. Subaplara mutlaka lastik contalı subap kapağı takılmalıdır.* İç lastikli araç lastiği takılacak ise mutlaka yeni dış lastik, yeni iç lastik ve kolon ile takılmalıdır. İç lastik ve kolon takma öncesi uygun şekilde pudralanmalıdır.* Yeni lastikler ile eski lastikler eşleştirilmelidir.* Lastik yanağı üzerinde dönme yönü veya dış yanak belirtilmişse, janta ve araca montajda bu hususa mutlaka uyulmalıdır.

Jant Yedek Parçalari

JJS Kromajlı Çelik Jantı'nın yedek parçaları JJS distribütörlerinden temin edilebilir. Yedek parça olarak akson kapağı, JJS rozeti, bijon somunu ve bijon saplamasının orjinal olmasına dikkat ediniz.


















Kullanımdan Kaynaklanan Jant Arızaları

1- Arıza ŞekliHava deliğinden hava deliğine, Hava deliğinden bijon deliğine, Hava deliğinden kasnağa çatlamalar.
Nedeni: Aşırı Yük.
2- Arıza ŞekliBijon deliğinden bijon deliğine.
Nedeni :Bijon somununu gevşek bırakmak, Bijonları aşırı sıkmak,Uygun olmayan bijon somunu ve saplaması kullanmak, aracın aktarma organlarındaki problemler nedeniyle silkelemeler yapması.
3- Arıza ŞekliHava deliğinden başlayan yatay çatlamalar.
Nedeni: Aşırı YükKötü montaj (uygun olmayan araç ve bijonlarla montaj),Arızalı bijon somunu ve saplaması kullanmak (farklı bijon soriıunları, kronikliği bozulmuş somun ve saplamalar gibi),Jant uyumsuzluğu (uygun olmayan porya, bijon delik ekseni, offset).

Jant Bakımı

- Jant yüzeyleri kesinlikle solvent, benzin, tiner, deterjan ve benzeri kimyasal çözücü maddeler ile silinmemelidir.
- Aksi takdirde jant yüzeyi üzerindeki koruyucu vernik tabakası zarar göreceğinden, jantın korozyona ve paslanmaya karşı mukavemeti azalacaktır.
- Kullanım sonucu kirlenmiş jant yüzeylerinin temizliği için sabunlu su tercih edilmelidir.
- Jant E.T.R.T.O.'ya göre tamir edilmez bir emniyet parçasıdır.

Jant Montaj Çizimi


Doğru Lastik Kullanımı

Jant Ebadı Uygun Lastik Ebadı
5.OOB x 13FH = 155/85 R 13-175/70 R 13
5.508 x 13FH = 175/70 R 13-185/70 R 13
6.OOJ x 14H2 = 185 R 14-205 R 14
6.OOJ x 15H2 = 195 R 15-225 R 15
5½ KXl6 = 205 R 16

Doğru Jant Kullanımı

- Lastik montajı esnasında lastik topuklarını janta kolay takmak için lastik firmaları tarafından tavsiye edilmiş yağları kullanınız. Aksi takdirde topuklar zedelenir ve lastik zamanla hava kaçırır.
- Lastik takarken lastikle jant arasına su girmemesine dikkat edilmelidir. Islatılmış gazete kağıdıyla sızdırmazlık kontrolü yapmayınız ve hava bastığınız kompresörün suyunun devamlı boşaltılmasına özen gösteriniz. (Eğer hava içinde su giderse değişen balansızlığa neden olur.)
- Lastik hava basıncı çok önemlidir. Lastik üzerinde belirtilen hava basınç değerlerine mutlaka uyulması gerekir. Aksi takdirde fren emniyeti ve sürücü güvenliği ortadan kalkar.
- Lastik takarken jantın çatlak ve delik olmamasına dikkat ediniz. Çatlak ve delik yere kesinlikle kaynak lehim yaptırmayınız. Kaynak lehim balansızlığa neden olur.
- Janta takılacak lastik ebadı janta uygun olmalıdır. (Bakınız: Tablo2) Lastikler, jant üzerine uzman kişiler tarafından, doğru makinelerle takılmalıdır. Aksi takdirde lastik üzerinde topuk dönmesi gibi arızalarla karşılaşabilirsiniz.
- Düşük havalı veya patlak lastikle araç kullanılmamalıdır. Aksi takdirde direksiyon hakimiyeti ve fren emniyeti ortadan kalkar.
- Lastik, jant üzerine takıldıktan sonra, lastiğe kademeli olarak 2 seferde hava basınız. Aksi takdirde, lastik üzerinde topuk dönmesi gibi arızalarla karşılaşabilirsiniz.
- Jant montajı esnasında; jantınıza kullanılmış veya yeni lastik takıldığında bir müddet aracınızı balans yapılmamış şekilde kullanınız. Çünkü lastik ile jantın birbirine uyum sağlaması için zaman tanrnması gerekmektedir. Bu uygulama sonrası daha sağlıklı balans yapılacaktır.
- Jantı araca takarken jant ile bijon somun ve saplamalarının uygunluğunu kontrol ediniz.
- Bijon somunlarını gevşek bırakmayınız, aşırı sıkmayınız.
- Bijon somun ve saplamaları uygun tork değerinde sıkılmalıdır. Aksi takdirde bijonlar deforme olacaktır. (Bakınız: Tablo1)
UYGUN TORK DEĞERLERİ
Tablo 1:
Bijon Somunu
Uygun Tork Değeri
M12 x 1.5 mm
80-100
NM
M14 x 1.5 mm
160
NM
M16 x 1 .5 mm
230
NM
a) Bijon somunları, ekte verilen normlara göre ayarlı anahtar veya uygun ölçülerdeki darbeli anahtarlarla sıkılmalıdır.
b) Her tekerlek değişmesinden sonra yol ve yük durumuna göre belli bir mesafe kat edildikten sonra, bijon somunları kontrol edilip gerekiyorsa uygun tork değerinde yeniden sıkılmalıdır.
c) Araç üreticisi tarafından belirlenen istiap haddine riayet edilmelidir.
d) Jant ve kapama bölgesi jant montajından önce temizlenmelidir. Aksi takdirde arada kalan yabancı maddeler jantın gevşemesine neden olabilir. Jant yüzeyinin darbelere karşı özenle korunması gerekmektedir. Aksi takdirde kromajlı yüzey, hasar sonucunda korozyona ve paslanmaya maruz kalacaktır.

Jant nedir?

Jant lastikle aks sistemi arasında bulunan, yük taşıyan ve dönen sistemdir. Jant çemberi (kasnak) ve diskten (göbek) oluşur.
Jantlar için kullanılan teknik terimleri şöyle sıralayabiliriz: Jant Çemberi (Kasnak) : Lastik topuğunun oluşturduğu, her iki tarafı flanşlı parçadır.
Disk (Göbek) : Jantı taşıyan ve aracın aksına (kampanasına) bağlanmasını sağlayan, üzerinde bijon, porya ve hâvalandırma delikleri bulunan parçadır.
Emniyet Omuzu : Tubles lastiklerde lastiğe yastık vazifesi yapan, jant tabanındaki bombelerdir.
Havalandırma Deliği : Disk üzerinde bulunur. Araç seyir halinde iken hava sirkülasyonu yaratarak aracın kampanasını soğutmaya yarar.
Balans : Jantın çevresindeki dengesiz ağırlıkların dönme esnasında yarattığı değişken kuvvetlere balanssızlık denir. Alman Standardı DIN 7817'ye göre balans için tolerans sınırı maksimum ±15 gr.'dır.
Salgı : Jant 360 derece döndürülerek, her iki taraftaki topuk yataklarında ölçülen en yüksek nokta ile en alçak nokta arasındaki fark salgı miktarıdır. Alman Standardı DIN 7817'ye göre salgı için tolerans sınırı maksimum ±1 .25 mm'dir.
Yalpa : Jant 360 derece döndürülerek, kasnak kulağının dikey iç yüzeyinde ölçülen en yüksek nokta ile en alçak nokta arasındaki fark yalpa miktarı olarak ölçülür. Alman Standardı DIN 7817'ye göre salgı için tolerans sınırı maksimum ±1 .25 mm'dir.
Offset : Jant çemberinin ekseni ile disk arasında kalan mesafedir.

Modifiyeli araçlar






































Modifiye nedir?

Motorun gücünü artırmak, fren sistemini güçlendirmek, kabin ve karoserde bir takım değişiklikler yapmak,aracın daha süratli görüntüsü ve hızıyla dikkati çeken bir otomobil haline getirilmesi için yapılan değişikliklerdir.Diğer otomobillerden ayırt edilen en büyük özellik de bu olsa gerek.Modifiyenin en çarpıcı özelliği motor gücünü artırmaktır. Daha geniş piston kullanmak ya da eksantrik milinin derecesini değiştirmek, motora güç kazandırmanın en etkin yolları. Bununla birlikte, elektronik beyin programının geliştirilmesi ve hava emmeyle egzoz sisteminin modifikasyonu. Turbo motorlarda bu işlemlerin yanında Turbo valfinin basınç limitini artırılması, intercooler’i büyütmek ve blow-off supabı monte ederek güç artırılabiliyor. Otomobillerde yapılan bu teknik değişiklikler sadece sürat yapması için değil, yol tutuşu güçlendirmeyi ve frenaj kabiliyetini artırmayı da kapsıyor. Bu değişimlerin hepsi bir zincir olarak da düşünmemiz mümkün.Bu yüzden zincirlerden biri eksik olduğu zaman mutlaka olumsuz bir faktörle karşılaşmak kaçınılmaz oluyor.Örneğin;Gücü artırılan otomobili yolda tutmak için birtakım teknik değişiklikler yapmak ve güvenli durabilmesini sağlamak için fren sistemini güçlendirmek gerekiyor. Biri eksik olduğunda, ölümle dahi sonuçlanabilecek kazaların yaşanması her an mümkün. Bu nedenle modifiye işlemini yaptırırken doğru sıralama yapmak gerekiyor.
Bu arada kullanılan parçaların titizlikle seçilmesi mutlaka belgeli ve trafikte kullanıma uygun olduğuna dikkat etmek gerekiyor.Bu işlemi yaptırırken ilk yapılması gereken profesyonel kişilerden yardım alınması olmalıdır.Teknolojinin gelişmesi ile birlikte otomobillerinde farklı zevklere göre tasarlanması sağlandı. Bu farklı tasarımların ortaya çıkmasında belki de en büyük pay sahibi motor sporlarının oldu.Kabin içindeki süslemelerden alüminyum görünümlü depo kapaklarına kadar tüm aksesuarların temelinde Motor sporları yatıyor.Dış görünümde lastik-jant, karoser kiti, farlar, far kasları, son susturucular,hava kanalları ve aynalar otomobilin otomobili diğer otomobillerden farklı kılan özellikler. Bu aksesuarlardan bir bölümü, otomobilin sadece görünümüne değil , yol tutuşuna da katkı sağlıyor. Kabindeyse Renkli göstergeler,vites topuzu, direksiyon simidi,konsol kaplamaları koltuklar yapılan değişiklikler arasında yer alıyor.Dikkat edilmesi gereken diğer bir hususta modifiyeli araçları kullanırken kendi hız zevkiniz için başkalarının canını tehlikeye sokacak şekilde caddelerde yarış yapmak yerine çeşitli kuruluşların düzenlediği yarışlarda adrenalinizi yükseltmenizi tavsiye ederiz.Unutmayın ki cadde ve sokaklarda yapılan hız özgürlük değildir.

Chip Tuning nedir?

Chip tuning enjeksiyon sistemine sahip benzinli araçlar ile elektronik sistemli turbo dizel motorlara uygulanan ateşleme sistemiyle ilgili bir düzenlemedir. ECU (Elektronik Kontrol) ünitesindeki chip üzerinde yapılan değişiklik ile tork artışı sağlayarak daha fazla güç ve performan üretilmesi işlemine chip tuning denmektedir.

Chip tuning uygulaması ile yakıt tasarrufundan, motor gücü artışına kadar bir çok avantaj sağlanabilirken, maliyetinin yüksek olması ve uygulamadan geri dönüşün zorlukları gibi dezavantajlarda söz konusudur. Bu nedenle chip tuning uygulamasına karar verilmeden önce çok çok iyi düşünülmelidir.

Yaklaşık 3 saat gibi bir sürede tamamlanabilen chip tuning uygulamasının aracın motoruna zarar verdiği yönündeki fikirler tamamiyle yersizdir, aslolan uygulamanın yetkili ve usta kişiler tarafından yapılmış olmasıdır, hatta bazı otomobil firmaları yetkili servislerinde müşterilerine chip tuning hizmeti vermektedirler.

Chip tuning dışarıdan bakıldığında araç üzerinde hiçbir farklı görünüm oluşturmayan, sadece aracın performasını artırmaya yönelik bir uygulama olduğundan araç sürücüsü dışında kimsenin farkedemeyeceği bir sistemdir, tabi şimdi modifiye denince insanın aklına parlak jantlar, rüzgarlıklar, xenon farlar vb. görsel uygulamalar geliyor ama aslında gerçek modifiye her zaman için aracın gücüne ve hızına olumlu etki eden uygulamalardır, bu nedenle chip tuning temel modifiye uygulamaları arasında ilk sıralarda yer almaktadır.

Chip tuning yaptırmayı düşünen arkadaşlarımız karar vermeden önce uygulamamanın avantaj ve dez avantajlarını enine boyuna düşünmeli ve kararları chip tuning yaptırmak yönünde ise kapsamlı bir araştırma yaparak en güvenilir firmaları bulmalıdırlar.

Chip tuning yaptırmak için modifiye tutkunu yada yarış sever olmanıza gerek yok, eğer ki aracımı seviyorum ama yakıt tüketimi artmadan performansı artsa ne güzel olurdu diyenlerdenseniz sizi en yakın chip tuning uygulaması yapan yetkili servislerle görüşmeye davet ediyoruz.

Tuning nedir?

Tuning kelimesi İngilizce'de değiştirmek ayarlamak anlamına gelmektedir. Otomobil dilinde ise yeniden tasarlamak, araba sahibinin zevk ve beğenisine göre yeniden tasarlamak anlamlarına gelmektedir.
Tuning kapsamında arabanın gücü arttırılabilir. Bu artışta aracın standart motoru belirleyici etkendir. Arabanın orjinal motorunun chip'li (yani özel bir işletim sistemiyle çalışan beyninin) olması, dizel veya benzinli olması, turbo enjeksiyon sisteminin olması bu kıstasların en başında gelir.
Arabanın artan gücünün kontrol edilmesi için bir takım modifikasyonlar da yapılır. Bunların en başında daha güvenli fren sistemi gelir. Yüksek hızlarda araç kontrolünün güvenle sağlanması için süspansiyon sistemi de değiştirilebilir. Süspansiyon sistemi değişimini jant ve tekerlek boyutlarının yeniden ayarlanması ve iz aralığının değiştirilmesi izler.
Aracın performans sisteminde yapılan bu değişikliklerden sonra araç tasarımı yeniden gözden geçirilir. Yukarı doğru açılan kapı sistemi bunlardan bir tanesidir. Piyasada satılan özel kapı menteşeleri kapıların yukarı doğru açılmasını sağlar. Bu arabaya heybetli bir görünüm vermesinin yanında dikkat çekici bir özellik de sunar. Bu kapı menteşelerini garantili firmalardan alabileceğiniz gibi yetenekli sanayi ustalarına da yaptırtabilirsiniz.
Jantlar arabayı gösteren en önemli aksesuardır. Jant seçimi de en önemli husustur. Aracı kullanım şartlarınıza (off road, şehir içi, uzun yol) göre doğru bir seçim yapmalısınız. Seçeceğin jantın hafif olması motor performansını doğrudan hissetmeniz açısından çok önemlidir. Örneğin gösterişli duran 20 inçlik 10 kilo bir jant yerine 19 inçlik 7 kiloluk bir jant seçmeniz size hem kalkışlarda daha az sarsıntı yaşatacak hemde yakıt tüketimi fazla arttırmayacaktır. Son zamanlarda krom alaşımlı jantlar sıkça kullanılmaktadır. Bu jantlar dikkat çekici bir görev üstlenmektedir. Ancak unutulmaması gereken birşey vardır bu jantların bakımı ve onarımı daha zor ve masraflıdır.
Bir diğer önemli aksesuarda da rüzgarlıktır. Bu rüzgarlıklar genellikle arabanın arka bagajının üstüne takılır. Araç altından gelen havanın yol tutuşunu bozmaması ve arka tekerleklerin yoldan kopmaması için yeri geldiğinde hayati önem taşır. Rally araçlarına baktığınızda arabanın arka kısmında kocaman rüzgarlıklar görürsünüz. Bu bahsettiğimiz konunun ciddiyetini ortaya koyar. Ancak her soiler (rüzgarlık) yol tutuşunu iyileştirmez. Rüzgarlığın rüzgar testlerinden profesyonel kişiler tarafından geçirilmesi gerekir. Bunu yaptırmanız zor göründüğünden arabanızın yetkili servisinden orijinal rüzgarlık temin etmeniz lehinize olacaktır.
Tamponlar ise günümüzdeki arabaların olmazsa olmazlarındandır. Geçmişteki araçlarda tampon diye bir kavram yokken, günümüze doğru ufak çarpmalar ve çizilmelerden gövdeyi korumak için ayrı parçalar haline getirilmiştir. Yeni tampon tasarlatırken spoilerlerde olduğu gibi bunlarında rüzgar testlerinden geçirilmesi gerekir. Ve ayrıca yüksekliğinin de doğru ayarlanması gerekir. Bulunduğunuz ilin yol koşullarına göre bunu tasarlatmalısınız. Aksi taktirde tamponlarınızda çizilmeler, çarpmalar ve kırılmaları yerle veya kaldırımlarla temas sonucunda görebilirsiniz.
Sıra aracınızı kullanmaya geldiğinde çok daha titiz olmalısınız. Bu titizliği yaya sağlığı için hiç unutmamanız gerekmektedir. Şehir içinde ve dışında hız limitleri içinde aracınızı kullanırken, özel test ve sürüş alanlarında gerekli güvenlik tedbirlerinizi aldıktan sonra arabanızın limitlerini zorlayabilirsiniz.